مقدمه ای برای گویش گرمه ای

 گرمه روستا یی است کهن . آنچه معروف است اولین مراکز جمعیتی حاشیه کویر نمک عبارت بوده اند از خرانق ، مفازق ( بیاضه ) ، جرمق وجندق . از بقایای آتشکده ای که در روستا بوده وتخریب گردید ودخمه های معروف به دخمه ی گبر ها در جای جای کوهسار گرمه به یقین می توان گفت سابقه ی روستا قبل از اسلام  و دین مردم قبل از اسلام زردشتی بوده است .

گویش گرمه ای منحصر به فرد است.از طرفی با گویش نائینی شباهت های فراوان دارد. واز طرفی به گویش خوری نزدیک است . اگر چه گویش خوری به فارسی امروزی نزدیکتر از گویش گرمه ای است . مرحوم محمود آذر یغمایی دبیر بازنشسته ادبیات فارسی که تحقیقات مفصلی درباره گویش گرمه ای انجام داده بود میگفت : در زمان ساسانیان دو نوع زبان گفتاری وجود داشته است ، زبان درباری و زبان عامیانه . زبان درباری همان است که به آن زبان دری میگوییم و فارسی رسمی امروزی ادامه آن است و فارسی عامیانه همان است که در روستای گرمه تقریبا دست نخورده باقی مانده است . شاهد مدعی نیز اینست که بعضی زردشتیهای ساکن یزد گویش گرمه ای را به خوبی میفهمند . به طور مسلم آنچه در گرمه تکلم میشود امروزه یک زبان کامل نیست که بتوان برای آن دستور زبان نوشت گرچه بعضی فعلهای آن براحتی صرف میشود . گویش گرمه ای در روستای ایراج نیز رواج داشته و زمانی همه مردم ایراج به این گویش تکلم میکرده اند ولی در حال حاضر ظاهرا تنها یکی دو خانواده این گویش را بلدند که آنها هم در منزل با یکدیگر به این گویش تکلم نمیکنند . در گرمه افراد 50 سال به بالا تقریبا همه به این گویش تکلم میکنند اما افراد زیر 50 سال به تدریج گویش قدیم را به فراموشی میسپارند . به نظر میرسد اگر فکری نشود و گویش گرمه ای جمع آوری نگردد نسل بعدی به طور کامل با این گویش بیگانه میشوند . نمیتوان جوانان را به اجبار وادار به سخن گفتن به گویش محلی نمود . اما میتوان تا زمانی که افرادی این گویش را به طور کامل بلدند از آنها گرفت و ثبت نمود تا لا اقل شاید برای محققان آینده به کار آید . پژوهش حاضر کوششی است مختصر در راه حفظ گویش زیبای گرمه ای . از هم ولایتیهای عزیز که دوست دارند این گویش باقی بماند تقاضای همکاری داریم . نا گفته پیداست که این کار سود مادی برای کسی ندارد اما به عنوان یک گرمه ای علاقه داریم که این گویش برای نسلهای بعدی ثبت شود . انشاءالله

" اسد "

.